مسکن الفؤاد (کتاب)
| نویسنده | شهید ثانی |
| موضوع | احادیث اخلاقی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| تحقيق | مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث |
|
| |
مؤلف
شیخ زین‌الدین بن علی عاملی، شهید ثانی (م 965 هـ.ق).
معرفی اجمالی كتاب
نام کامل کتاب «مسكِّن الفؤاد عند فقد الاحبّه والاولاد» است. كتاب حاضر یكی از ده‌ها كتاب شهید ثانی است كه برای آیندگان به یادگار مانده است. شهید این كتاب را در سال 954 هـ.ق نگاشته و علت آن مرگ فرزندان خود ایشان بوده است، به طوری كه تمام پسران وی در چند سال اول زندگی شهید از دنیا رفته‌اند و ایشان پس از فوت فرزندش محمد برای آرامش دادن به خود و نزدیكان و تمام كسانی كه مصیبت می‌بینند، این كتاب را تألیف كرد.
مؤلف در مقدمه كتاب به مسأله مصیبت‌ها و مرگ فرزندان اشاره و بیان می‌كند كه در این كتاب احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و حالات بزرگان را برای زدودن غم و اندوه از قلب مصیبت‌زدگان جمع‌آوری نموده است.
شهید ثانی كتاب خود را در یك مقدمه و چهار باب و یك خاتمه به این صورت تنظیم كرده است:
- مقدمه: مسائلی را كه موجب رضایت به قضای خداوند می‌شود، برشمرده است.
- باب اول: بیان پاداش و اجرهایی كه در مرگ فرزندان در اثر صبر به انسان عطا می‌شود.
- باب دوم: در صبر.
- باب سوم: در رضا.
- باب چهارم: در گریه.
- خاتمه: شامل تسلیت گفتن به بازماندگان و لزوم یادآوری گریه‌های پیامبر در هر مصیبت است و این كه بیشترین بلاها و مصیبت‌ها مربوط به انبیاء است.
مؤلف در هر بخش توضیحاتی مانند معنای كلمه، نكات قابل تذكر و روایات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را در فضیلت آن موضوع می‌آورد. در كنار ذكر روایات، قضایای تاریخی فراوانی را هم یادآور شده كه مصیبت زده را متوجه این نكته می‌نماید كه بلاها و مصیبت‌ها امری طبیعی و لازمه زندگی در این دنیا است و با بیان حالات بزرگان و اهل معرفت، خواننده را ترغیب به بردباری هر چه بیشتر می‌كند.
این كتاب به جهت ارزش و بزرگی نویسنده‌ی ارزشمندش مورد عنایت بزرگان قرار گرفته به طوری كه چندین كتاب بر طبق روش آن نوشته شده و چندین بار ترجمه شده است. علاوه بر جایگاه نویسنده كتاب، سبكی زیبا و به صورت خلاصه و با اجتناب از اطاله كلام نگاشته شده و از جایگاه شایسته و والایی برخوردار است.
از ترجمه‌های فارسی كتاب می‌توان به كتاب‌های زیر اشاره كرد:
«تسلیه العباد»؛ از میرزا اسماعیل خان مجدالادباء، «فرج الحزین بالمكاره و فوت البنین» كه ترجمه كتاب است با اضافات از محمدمهدی بن حاج علی‌اصغری و «روح و ریحان» از شیخ جمال بن محمدتقی عراقی كه به طور کامل متن كتاب در آن نیامده بلكه شبیه به كتاب مسكّن الفؤاد است.
وضعیت نشر
این كتاب در یك جلد به زبان عربی در كتابخانه بصیرتی قم به چاپ رسیده است.
منبع
حافظ فرزانه، مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه، سایت اندیشه قم.
متن کتاب