محدث

از دانشنامه‌ی اسلامی

به کسی که حدیث نقل می کند، محدث گفته می شود.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در فضیلت نقل روایات فرمودند: نصراللَّه امرأ سمع منّا شيئا فبلّغه كما سمعه؛ خدا مردى را كه چيزى از ما بشنود و همان طور كه شنيده به ديگران برساند، يارى كند.

و نیز فرمودند: نصراللَّه امرأ سمع منّا حديثا فحفظه حتّى يبلّغه غيره فربّ حامل فقه إلى ما هو أفقه منه و ربّ‌ حامل‌ فقه‌ ليس بفقيه؛ خدا مردى را كه سخنى از ما بشنود و به خاطر سپارد تا به ديگرى برساند يارى كند بسا كس كه دانائى به داناتر از خود برد و بسا كس كه حامل دانائيست و دانا نيست.

در خصوص كتابت حديث شرايط خاصى را بيان كرده ‌اند كه بخش عمده آنها مربوط به زمانهاى پيشين و نسخه ‌هاى دست نويس است. شرايط و ضوابط ياد شده، از قبيل نقطه ‌گذارى و اعراب و املاء كلمات و رعايت فاصله‌ ها و تصحيح و مقابله اسناد و متون و اجازه روايت كتاب و... حاكى از شدت اهتمام دانشوران به ضبط احاديث و حفظ امانت در نقل و مصون ماندن آنها از تصحيف و تحريف و جعل و تزوير و تدليس است.

شرايط و آداب كتابت حديث در بعضى از جوامع مهم حديث و كتب درايه بيان گرديده است.

پانویس

  1. نهج الفصاحة (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، ص785.
  2. نهج الفصاحة (مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله)، ص785.
  3. سيد مهدى حائرى، دايرة المعارف تشيع، ج6، ص150.