زيارت حضرت زهرا در مدينه

از دانشنامه‌ی اسلامی

از حضرت فاطمه صلوات الله علیها روایت شده که فرمود پدرم به من فرمود: هر که بر تو صلوات بفرستد، بیامرزد حق تعالى او را و ملحق سازد او را به من در هر جا که باشم از بهشت.

شیخ عباس قمی در کتاب شریف «مفاتیح الجنان» در مورد زیارت حضرت فاطمه علیها السلام می گوید:

در خانه حضرت فاطمه صلوات الله علیها نماز بگذار و برو در مقام جبرئیل علیه السلام و آن در زیر ناودان است پس بدرستی که محل ایستادن جبرئیل علیه السلام در وقت اذن دخول خواستن از پیغمبر صلى الله علیه و آله آن جا بوده و بگو: أَسْأَلُک أَی جَوَادُ أَی کرِیمُ أَی قَرِیبُ أَی بَعِیدُ أَنْ تَرُدَّ عَلَی نِعْمَتَک؛ از تو سؤال مى کنم اى جواد اى با کرم و بخشش اى نزدیک اى دور که برگردانى بر من نعمتت را.

پس زیارت کن حضرت فاطمه علیها السلام را از نزد روضه مطهره؛ و اختلاف شده در موضع قبر آن مظلومه طایفه اى گفته اند: که مدفون است در روضه اى که ما بین قبر و منبر باشد و بعضى دیگر گفته اند: که در خانه خودش است و فرقه سوم گفته اند: که در بقیع مدفون است و آن چه بیشتر اصحاب ما بر آن مى باشند آن است که زیارت شود آن مظلومه از نزد روضه و کسى که آن معظمه را زیارت کند در این سه موضع افضل است و چون ایستادى در این مواضع از براى زیارت آن ممتحنه بگو:


یا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَک اللَّهُ الَّذِی خَلَقَک قَبْلَ أَنْ یخْلُقَک فَوَجَدَک لِمَا امْتَحَنَک صَابِرَةً

اى آن که خدایى که تو را خلق کرد پیش از خلقت بیازمود و در آن آزمایش بر هر گونه بلا و مصیبت تو را شکیبا و بردبار گردانید

وَ زَعَمْنَا أَنَّا لَک أَوْلِیاءُ وَ مُصَدِّقُونَ وَ صَابِرُونَ لِکلِّ مَا أَتَانَا بِهِ أَبُوک صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ أَتَى (أَتَانَا) بِهِ وَصِیهُ

و ما چنین پنداریم که دوستان شما هستیم و مقام بزرگى شما را تصدیق مى کنیم و بر هر دستور و تعلیمات الهى که پدر شما و وصیتش که درود حق بر او و آلش باد براى ما آورد صبور و مطیع خواهیم بود.

فَإِنَّا نَسْأَلُک إِنْ کنَّا صَدَّقْنَاک إِلاَّ أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِیقِنَا لَهُمَا لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوِلاَیتِک

پس ما درخواست مى کنیم هرگاه که مصدق و مؤمن به شما هستیم که ما را -بواسطه این تصدیق به رسول و وصیش- به شما ملحق فرماید تا به ما مژده رسد که بواسطه دوستى شما ما را از گناهان پاک سازد.

و نیز مستحب است آن که بگوید:

اَلسَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ نَبِی اللَّهِ

سلام بر تو اى دختر رسول خدا سلام بر تو اى دختر پیغمبر خدا

السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ حَبِیبِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ خَلِیلِ اللَّهِ

سلام بر تو اى دختر حبیب خدا سلام بر تو اى دختر دوست خاص خدا

السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ صَفِی اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ أَمِینِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ خَیرِ خَلْقِ اللَّهِ

سلام بر تو اى دختر بنده خالص خدا سلام بر تو اى دختر امین خدا سلام بر تو اى دختر بهترین خلق خدا

السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ أَفْضَلِ أَنْبِیاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ مَلاَئِکتِهِ

سلام بر تو اى دختر بهترین پیغمبران و رسولان و فرشتگان خدا

السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ خَیرِ الْبَرِیةِ السَّلاَمُ عَلَیک یا سَیدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ

سلام بر تو اى دختر بهترین خلق سلام بر تو اى سیده زنان عالم از اولین و آخرین

السَّلاَمُ عَلَیک یا زَوْجَةَ وَلِی اللَّهِ وَ خَیرِ الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ

سلام بر تو اى زوجه ولى خدا (امیرالمؤمنین) و بهترین تمام خلق بعد از رسول خدا

السَّلاَمُ عَلَیک یا أُمَّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَینِ سَیدَی شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ

سلام بر تو اى مادر حسن و حسین دو سید جوانان اهل بهشت

السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الصِّدِّیقَةُ الشَّهِیدَةُ السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الرَّضِیةُ الْمَرْضِیةُ

سلام بر تو اى صدیقه طاهره که به راه دین شهید گردیدى سلام بر تو اى آن که خدا از تو خوشنود و تو از خدا خوشنودى

السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الْفَاضِلَةُ الزَّکیةُ السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الْحَوْرَاءُ الْإِنْسِیةُ

سلام بر تو اى صاحب فضیلت و پاکیزه صفات سلام بر تو اى انسیه حوراء

السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا التَّقِیةُ النَّقِیةُ السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الْمُحَدَّثَةُ الْعَلِیمَةُ

سلام بر تو اى ذات متقى پاک گوهر سلام بر تو اى آن که به الهام خدا دانا بودى

السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَغْصُوبَةُ السَّلاَمُ عَلَیک أَیتُهَا الْمُضْطَهَدَةُ الْمَقْهُورَةُ

سلام بر تو اى مظلوم (و داراى عصمت) که حق تو را غصب کردند سلام بر تو اى ستم کشیده و مقهور دشمنان دین

السَّلاَمُ عَلَیک یا فَاطِمَةُ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیک وَ عَلَى رُوحِک وَ بَدَنِک

سلام بر تو اى فاطمه دختر رسول خدا و رحمت و برکات حق بر تو باد درود خدا بر تو و بر جسم و جان تو باد

أَشْهَدُ أَنَّک مَضَیتِ عَلَى بَینَةٍ مِنْ رَبِّک وَ أَنَّ مَنْ سَرَّک فَقَدْ سَرَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

گواهى مى دهم که چون تو از جهان رفتى با مقام یقین و دلیل روشن از جانب پروردگار بودى و هر که تو را مسرور و شاد ساخته رسول خدا که درود خدا بر او و آلش باد را شاد ساخته

وَ مَنْ جَفَاک فَقَدْ جَفَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

و هر که در حق تو جفا و ظلم کرد به رسول خدا که درود خدا بر او و آلش باد ظلم و جفا کرده

وَ مَنْ آذَاک فَقَدْ آذَى رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

و هر که تو را آزرده کرد رسول خدا که درود خدا بر او و آلش باد را آزرده است

وَ مَنْ وَصَلَک فَقَدْ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

و هر که به تو پیوست به رسول خدا که درود خدا بر او و آلش باد پیوسته

وَ مَنْ قَطَعَک فَقَدْ قَطَعَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

و هر که از تو بریده از رسول خدا که درود خدا بر او و آلش باد بریده است

لِأَنَّک بَضْعَةٌ مِنْهُ وَ رُوحُهُ الَّذِی بَینَ جَنْبَیهِ کمَا قَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ

زیرا تو پاره تن پیغمبر و روح مقدس آن بزرگوارى

أُشْهِدُ اللَّهَ وَ رُسُلَهُ وَ مَلاَئِکتَهُ أَنِّی رَاضٍ عَمَّنْ رَضِیتِ عَنْهُ سَاخِطٌ عَلَى مَنْ سَخِطْتِ عَلَیهِ

خدا را گواه مى گیرم و رسول او و فرشتگان را که من از آن کس راضیم که شما از او راضى هستید و خشمگینم از هر که شما از او خشمگین هستید.

مُتَبَرِّئٌ مِمَّنْ تَبَرَّأْتِ مِنْهُ مُوَالٍ لِمَنْ وَالَیتِ مُعَادٍ لِمَنْ عَادَیتِ

بیزارم از آن که شما از او بیزارید دوستم با آن که شما با او دوستید و دشمنم با هر که شما با او دشمنید

مُبْغِضٌ لِمَنْ أَبْغَضْتِ مُحِبٌّ لِمَنْ أَحْبَبْتِ وَ کفَى بِاللَّهِ شَهِیداً وَ حَسِیباً وَ جَازِیاً وَ مُثِیباً

ناراضیم از هر که شما از او ناراضى هستید و محبوب من است هر که محبوب شماست و بر صدق گواهى من خدا کافى است که گواه و محاسب و جزا دهنده و ثواب بخشنده است.


پس صلوات مى فرستى بر حضرت رسول و ائمه اطهار علیهم السلام. مؤلف گوید که ما در روز سوم جمادى الآخرة زیارتى دیگر براى حضرت فاطمه صلوات الله علیها نقل کردیم و علماء نیز زیارت مبسوطى را براى آن مظلومه نقل کرده اند و آن مثل همین زیارت است، اول آن: السَّلاَمُ عَلَیک یا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ است تا أُشْهِدُ اللَّهَ وَ رُسُلَهُ وَ مَلاَئِکتَهُ که از این جا به بعد به این نحو است:


أُشْهِدُ اللَّهَ وَ مَلاَئِکتَهُ أَنِّی وَلِی لِمَنْ وَالاَک وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاک وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَک

خدا را گواه مى گیرم و پیغمبران و فرشتگان را خدا را گواه مى گیرم و فرشتگان را که من دوستم با دوستان شما و دشمنم با دشمنان شما و با هر که محاربه کند با شما محاربم

أَنَا یا مَوْلاَتِی بِک وَ بِأَبِیک وَ بَعْلِک وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِک مُوقِنٌ وَ بِوِلاَیتِهِمْ مُؤْمِنٌ وَ لِطَاعَتِهِمْ مُلْتَزِمٌ

من اى مولاى من به مقام عصمت و عظمت تو و پدر بزرگوارت و شوهر و فرزندانت که پیشوایان دین منند یقین دارم و به ولایت و امامت شما ایمان دارم و ملتزم اطاعت شما هستم

أَشْهَدُ أَنَّ الدِّینَ دِینُهُمْ وَ الْحُکمَ حُکمُهُمْ وَ هُمْ قَدْ بَلَّغُوا عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ

گواهى مى دهم که دین همان است که آن ها راست و حکم خدا همان حکم است که آن ها کنند و آن ها حکم خدا را البته به خلق رسانیدند

وَ دَعَوْا إِلَى سَبِیلِ اللَّهِ بِالْحِکمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ لاَ تَأْخُذُهُمْ فِی اللَّهِ لَوْمَةُ لاَئِمٍ

و امت را به راه خدا به طریق حکمت و برهان و پند و اندرز نیکو دعوت کردند و از ملامت لائمان نیندیشیدند

وَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیک وَ عَلَى أَبِیک وَ بَعْلِک وَ ذُرِّیتِک الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِینَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیتِهِ

و درود بر تو و بر پدر بزرگوار و شوهر و ذریه و فرزندانت که امامان پاک گوهرند اى پروردگار درود فرست بر محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیتش

وَ صَلِّ عَلَى الْبَتُولِ الطَّاهِرَةِ الصِّدِّیقَةِ الْمَعْصُومَةِ التَّقِیةِ النَّقِیةِ

و درود فرست بر بتول طاهره و صدیقه معصومه باتقواى پاکیزه روح

الرَّضِیةِ الْمَرْضِیةِ الزَّکیةِ الرَّشِیدَةِ الْمَظْلُومَةِ الْمَقْهُورَةِ الْمَغْصُوبَةِ (الْمَغْضُوبِ) حَقُّهَا

که از خدا راضى است و خدا از او راضى است پاک گوهر با رشد و هدایت و مظلوم و مقهور امت که حقش را غصب

الْمَمْنُوعَةِ (الْمَمْنُوعِ) إِرْثُهَا الْمَکسُورَةِ (الْمَکسُورِ) ضِلْعُهَا الْمَظْلُومِ بَعْلُهَا الْمَقْتُولِ وَلَدُهَا

و ارثش را منع کردند و استخوان پهلویش را شکستند و به شوهرش ستم نمودند و فرزندش را شهید کردند

فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِک وَ بَضْعَةِ لَحْمِهِ وَ صَمِیمِ قَلْبِهِ وَ فِلْذَةِ کبِدِهِ

اى خدا فاطمه دخت رسول توست و پاره تن و باطن قلب و جگر گوشه پیغمبر توست

وَ النُّخْبَةِ (وَ التَّحِیةِ) مِنْک لَهُ وَ التُّحْفَةِ خَصَصْتَ بِهَا وَصِیهُ وَ حَبِیبَةِ (وَ حَبِیبَهُ) الْمُصْطَفَى وَ قَرِینَةِ (وَ قَرِینَهُ) الْمُرْتَضَى

تحیت و درود از تو بر او باد و او تحفه گرانبهاى توست که خاصه به وصى رسولت اعطا فرمودى و حبیب حضرت مصطفى و قرین حضرت مرتضى

وَ سَیدَةِ النِّسَاءِ وَ مُبَشِّرَةِ الْأَوْلِیاءِ حَلِیفَةِ الْوَرَعِ وَ الزُّهْدِ

و بزرگ زنان عالم و بشارت دهنده اولیاء و ملازم ورع و زهد

وَ تُفَّاحَةِ الْفِرْدَوْسِ وَ الْخُلْدِ الَّتِی شَرَّفْتَ مَوْلِدَهَا بِنِسَاءِ الْجَنَّةِ

و سیب باغ فردوس و بهشت خلد تو مولدش را به شرف زنان بهشتى شرافت دادى

وَ سَلَلْتَ مِنْهَا أَنْوَارَ الْأَئِمَّةِ وَ أَرْخَیتَ دُونَهَا حِجَابَ النُّبُوَّةِ

و انوار ائمه طاهرین را از نسل پاک او مقرر داشتى و در برابرش پرده نبوت را بیاویختى

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَیهَا صَلاَةً تَزِیدُ فِی مَحَلِّهَا عِنْدَک وَ شَرَفِهَا لَدَیک وَ مَنْزِلَتِهَا مِنْ رِضَاک وَ بَلِّغْهَا مِنَّا تَحِیةً وَ سَلاَماً

پروردگارا درود فرست بر او درودى که مقامش نزد تو بیفزاید و نزد تو شرافت یابد و از مقام رضا و خشنودیت منزلت گیرد از ما تحیت و سلام به روح پاک آن بزرگوار برسان

وَ آتِنَا مِنْ لَدُنْک فِی حُبِّهَا فَضْلاً وَ إِحْسَاناً وَ رَحْمَةً وَ غُفْرَاناً إِنَّک ذُو الْعَفْوِ الْکرِیمِ

و بواسطه دوستى و محبت او ما را فضل و احسان و رحمت و مغفرت کرامت فرما که تو اى خدا داراى مقام عفو با لطف و کرامتى.

منابع

  • شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، انتشارات گلگشت، چاپ سوم، تهران ۱۳۸۷، ص ۶۱۴ - ۶۱۸.