رکعت

از دانشنامه‌ی اسلامی


«رکعت» به مجموع قیام، رکوع و سجود گفته می شود. از عنوان رکعت در باب صلات سخن گفته‌اند.

در تحقق رکعت به قیام، رکوع و دو سجده تا برداشتن پیشانى از سجده دوم، اختلافى نیست؛ لیکن به کمتر از آن اختلاف است، یعنی مجموع افعال از قیام تا برداشتن سر از سجده دوم؛ مجموع افعال از قیام تا اتمام ذکر واجب سجده دوم؛ مجموع افعال از قیام تا گذاشتن پیشانى بر محلّ سجود در سجده دوم و مجموع افعال از قیام تا رکوع، چهار قول مختلف در این مسئله است. قول نخست مشهور است.

هرگاه متعلّق شک در نماز، دو رکعت نخست باشد، شرط صحت شک و عدم وجوب اعاده نماز، وقوع آن پس از اکمال دو رکعت است و در صورت عروض شک پیش از اکمال رکعت دوم، نماز باطل مى‌شود؛ لیکن در این که اکمال رکعت به چه چیز تحقق مى‌یابد اختلاف است که بدان اشاره شد.

درک یک رکعت از آخر وقت، به منزله درک تمامى رکعات نماز در وقت است. بنابراین کسى که تنها به اندازه یک رکعت زمان دارد، باید نماز را به نیت ادا بگزارد. در این که ادراک رکعت با چه چیز تحقق مى‌یابد، اختلاف یاد شده در این جا نیز جارى است.

بنابر قول مشهور، پیوستن به نماز جماعت و اقتدا به امام جماعت در حال رکوع، ادراک یک رکعت به شمار مى‌رود.

پانویس

  1. الحدائق الناضرة، ۹/ ۲۲۶ ـ ۲۲۷؛ جواهرالکلام، ۱۲/ ۳۳۷ ـ ۳۴۰.
  2. ذکرى الشیعة ۴/ ۸۰؛ مدارک الأحکام ۴/ ۲۵۷؛ مفتاح الکرامة ۶/ ۱۵۱۹.
  3. مصابیح الظلام ۵/ ۵۱۵ ـ ۵۱۸؛ غنائم الأیام ۲/ ۱۸۸؛ جواهرالکلام ۷/ ۲۵۷.
  4. جواهرالکلام ۱۳/ ۱۴۶.


منابع