حلیة الابرار فی احوال محمد و آله الاطهار (کتاب)
کتاب «حلیة الأبرار فى أحوال محمد و آله الأطهار» تألیف سید هاشم بحرانى (م، ۱۱۰۷ ق)، مجموعه‌اى پنج جلدى است که به بیان مناقب و زندگانى رسول خدا و ائمه معصومین (علیهم‌السلام) مى‌پردازد. تعداد روایات این کتاب به حدود ۲۳۰۰ مى‌رسد.
| نویسنده | سید هاشم بحرانی |
| موضوع | زندگی‌نامه اهل بیت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۵ |
| مصحح | غلامرضا مولانا بروجردی |
| ناشر | مؤسسة المعارف الإسلامیة |
|
| |
محتویات
مؤلف
سید هاشم بحرانی (م، ۱۱۰۷ ق)، از محدثان بزرگ شیعه در قرن یازده هجری و از شاگردان فخرالدین طریحی بود و خود استاد عالمان بزرگی چون شیخ حر عاملی صاحب «وسائل الشیعه» است.
علامه بحرانی عمر شریفش را وقف جمع آوری، تصحیح و تدوین احادیث نمود و حتی یک لحظه از جستجو برای یافتن کتب حدیث و جمع‌آوری نسخه‌های کتب حدیث و تصیح و تبویب و تنظیم احادیث برای بهتر استفاده کردن از روایات آرام نگرفت.
بحرانی در بحرین از موقعیت ممتازی برخوردار بود و پس از درگذشت مرجع دینی بزرگ وقت، محمد بن ماجد ماحوزی، ریاست علمی و مسند فتوایی بحرین را برعهده گرفته و بجز تألیف و تدریس، زعامت فقهی و مرجعیت دینی - اجتماعی را نیز برعهده داشت.
«البرهان فی تفسیر القرآن» در تفسیر قرآن و «مدینة المعاجز» و «ینابیع المعاجز و اصول الدلائل» در مورد معجزات و فضایل ائمه علیهم السلام، از جمله آثار مشهور اوست.
محتواى کتاب
این کتاب شامل سیزده منهج است که در هر منهج ابوابى قرار دارد. روایات این کتاب به حدود ۲۳۰۰ مى‌رسد که از حدود یکصد منبع نقل شده و برخى از این منابع تاکنون به چاپ نرسیده است.
از پنج جلد این اثر، جلد اول با عنوان منهج اول شامل هفتاد باب به زندگى و سیره رسول خدا (صلی الله علیه وآله) پرداخته، جلد دوم (منهج دوم) به زندگانى و مناقب امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام، جلد سوم که شامل منهج سوم تا ششم است، شامل زندگى امام حسن تا امام باقر (علیهم‌السلام)، جلد چهارم شامل منهج هفتم تا دهم درباره زندگى امام صادق تا امام جواد (علیهم‌السلام) و جلد پنجم شامل منهج یازدهم تا سیزدهم به شرح حال امام هادى تا امام عصر علیهم‌السلام مى‌پردازد.
مؤلف در هر منهج، باب‌هاى متعددى را به یک امام اختصاص داده و در قالب روایت، از ولادت تا شهادت امام را گزارش مى‌کند. وى سلسله اسناد روایات را همانگونه که در مصادر اصلى وجود داشته، آورده و آنها را حذف نکرده است.
منابع کتاب
منابع «حلیة الأبرار» عبارتند از کتب متعدد و متنوع شیعه و سنى که درباره زندگى پیامبر و ائمه معصومین (علیهم‌السلام) و مناقب آن بزرگواران نوشته شده است. کتاب‌هایى چون: کافى، کتب شیخ صدوق، شیخ مفید، کتب مناقب مانند الثاقب، کتب تفسیر درباره سیره نبوى و مناقب امیرالمؤمنین و اهل البیت.
سید هاشم بحرانى گرچه از منابع سیره و مغازى درباره زندگانى رسول خدا بهره برده، ولى به نظر مى‌رسد ترجیح وى با کتب شیعه مانند «اعلام الورى» اثر شیخ طبرسى بوده است.
کتاب «حلیة الابرار» که در جمع‌آورى روایات پیشین همانند «بحار الانوار» است، جایگاهى همانند آن کتاب داراست.
منابع
- ویکی نور