بسحق اطعمه شیرازی
بسحق اطعمه شیرازی، جمال‌الدین، فخرالدین احمد
- ملیت: ایرانی
- قرن: 9
- وفات: 837 /830 /827 ق
شاعر، متخلص به بسحق.
از معاریف شیراز بود و از ندیمان اسكندر بن عمر شیخ گوركان. او مبتكر سبكى است در شعر فارسى كه گفتار شاعران پیشین را تغییر داده و در آنها اسامى خوراكها و طعامها را آورده است. استقبال هاى بواسحاق نشان مى‌دهد كه او به رسم شاعران زمان دیوانهاى مشهور شاعران پارسى‌گوى را مرور كرده و به شعر شاعرانى از قبیل سلمان، سعدى، خسرو دهلوى، حافظ، كمال خجندى، عراقى، مولوى، امیرحسن دهلوى و عماد فقیه التفات داشته و اشعار آنها را جواب گفته است.
در هزل و طعن اجتماعى به عبید زاكانى توجه داشته؛ اما این جوابها و استقبالها را منحصر به توصیف اغذیه كرد و شهرتش به اطعمه از این رهگذر است. صاحب «طرائق الحقائق» نوشته است كه شیخ ابواسحاق از اصحاب وجد و حال و از مریدان شاه نعمت الله ولى بود. از او «دیوان» اشعارى باقى مانده است. به علت ابتكارى كه در موضوع سخن خویش بكار برد، از همان زمان حیات مشهور شد. در شیراز درگذشت و در زاویه‌ى جنوب غربى تكیه‌ى چهل‌تنان شیراز دفن شد.
آثار
آثار وى: علاوه بر «دیوان» چند رساله مختلط نظم و نثر نیز داشته است، مثل داستان: «مزعفر و بغرا»، یا «ماجراى برنج و بغرا»، به تقلید منظومه‌هاى حماسى؛ «خوابنامه»؛ «خاتمه دیوان»؛ «فرهنگ دیوان اطعمه»؛ «بقیه دیوان» و «قصیده‌اى در مدح كجرى» (نوعى طعام هندى)؛ «كنز الاشتها».
منابع
اثرآفرینان، زير نظر: دكتر سيد كمال حاج سيد جوادي و دكتر عبدالحسين نوايي، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1379، ج4، معرفی "بسحق اطعمه شیرازی، جمال‌الدین، فخرالدین احمد".