انجیل

انجیل کتاب آسمانی حضرت عیسی علیه السلام است. قرآن، انجیل را تصدیق می‌کند و پذیرش حقانیت آن را از شروط ایمان می‌داند. اما آن را کتابی می‌داند که از جانب خداوند بر عیسی (ع) نازل شده و مفاهیمی مانند تثلیث و به صلیب کشیده شدن عیسی (ع) را که در انجیل‌های موجود آمده باطل می‌داند.

انجیل

«انجیل» كلمه ای يونانى و به معنی «مژده»، كتاب آسمانى است كه به حضرت عيسى (علیه السلام) نازل شده است. «مسيحيان» از اين جهت آنرا مژده مى دانند كه به اعتقاد آنها حضرت عيسى (علیه السلام) خود را فداى مردم كرد تا همه مردم را از آتش دوزخ برهاند، و اين كتب «اناجيل» آنها مژده بهشت است.

«انجیل» از نگاه قرآن

نام اين كتاب دوازده بار در قرآن مجيد ذكر شده. قرآن، «انجيل» را كتاب خدا مىداند: «...وَأَنزَلَ التَّوْرَاةَ وَالإِنجِيلَ* مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ»؛ ولى آن انجيل را كتاب آسمانى مى داند كه مشتمل بر احكام و تكاليف بشر باشد و زندگى او را تنظيم كند و سر و سامان بخشد، ـ چنانكه شأن اديان الهى است ـ «وَلْيَحْكُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ » و «وَآتَيْنَاهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ» انجيلى كه به آمدن پيغمبر بعد و كتاب بعد از خود مژده دهد و پيامبر و كتاب پيش از خود را تصديق نمايد: «وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ» و «الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ»

«انجیل یا «اناجیل»

قرآن يك «انجيل» را به رسمیت مى شناسد، نه «اناجيل» را؛ انجيلى كه مشتمل بر كلام خدا باشد، نه گفتار خود حضرت عيسى (علیه السلام) و رسولان، و نه انجيلى كه پس از ارتحال حضرت عيسى (علیه السلام) تدوين شده باشد.

«فريد وجدى» مى نويسد: اناجيل اكنون نزد مسيحيان چهار است:

• «انجيل متّى» كه از همه اناجيل قديم تر و به سى سال بعد از عيسى در «اورشليم» به زبان عبرى نوشته شده است .

• «انجيل مرقس» پس از «متى» به زبان يونانى نوشته شد و حدود 66 میلادی منتشر گشت.

• «انجيل لوقا» سوّمين انجيل است كه پس از آن دو انجيل نوشته شده است .

• «انجيل يوحنا» شصت سال پس از مسيح يعنى سال 93 میلادی نوشته شده است .

اين چهار کتاب را مسيحيان معتبر دانند و گويند «روح الامين» (جبرئيل) اينها را به نويسندگانش به وحى آورده و اناجيل زيادى (كه تا صد انجيل گفته اند) بعداً پديد آمد و كليسا آنها را نامعتبر شمرد؛

از آن جمله است انجيل «ميلاد مريم و طفوليت مسيح» كه آنرا به «متّى» نسبت دهند و گويند نسخه هاى آن مفقود شده بوده و دانشمند «نهيلو» كه آن را منتشر نموده خود به نسخه اى كه بدان اطمينان حاصل كند كه آن از «متى» است دست نيافته است .

و ديگر انجيل «توما اسرائيلى» است كه دانشمند «كوتليه» نسخه اى از آن را در كتابخانه ملك بجست كه به زبان يونانى و در قرن 15 میلادی نسخه بردارى شده بوده، وى در اروپا آن را منتشر ساخت.

و ديگر انجيل «ژاك اصغر» كه «گليوم بوستل» آن را در سفرهاى توريستى خود به دست آورد و به سال 1552 میلادی در شهر بال سوئز به چاپ رساند و سپس در «استراسبورگ» آلمان چاپ شد و مسيحيان عليه گليوم شورش نمودند كه وى آن را جهت لكه دار ساختن دين مسيح منتشر نموده و پس از آن دانشمند «نياندر» با تغييراتى آن را مجدداً به چاپ رساند.

«انجيل يوحنا» مختصرى از اتفاقات مهم مربوط به زندگى مسيح علیه السلام را دارد به اضافه تعليمات روحانى و اوامر او كه در ساير اناجيل بدان توجهى نشده است.

«انجيل يوحنا» بيش از ديگر اناجيل به الوهيت «مسيح» متعرض شده و مقاومت «فريسيان» در برابر مسيح و گفته هاى او در هفته پيش از واقعه صليب و ماجراى احياى ايلعاذر را به تفصيل ذكر مى كند؛ ولى برخى مطالب را چون داستان ميلاد و صعود مسيح و «عشاء ربّانى» و از اين قبيل عجايب كه سه انجيل ديگر آورده اند متعرض نشده. و از اين رو محققان گفته اند كه «يوحنا» از آن سه متاخرتر است و معلوم مى شود نويسندگان انجیل يوحنا به مطالب آن سه آگاه بوده اند و نخواسته اند تكرار كنند.

به هر حال هيچ يك از چهار انجيل معروف در زمان حضرت مسيح نوشته نشده ولى خود مسيحيان مدعي اند كه «لوقا» و «مرقس» از شاگردان وى بوده اند.

و يكى از اناجيل، «انجيل برنابا» است كه «پاپ جلاسيوس» كه به سال 492 ميلادى بر تخت پاپى نشست آن را تحريم نمود، بدين جهت كه آن با ديگر اناجيل مخالف بود؛ زيرا آن انجيل «كشته شدن مسيح» و «غفران ذنوب محض درآمدن به دين مسيح» را رد مى كرد، و به آمدن «پیامبر اسلام» تصريح داشت.

اين انجيل قرنها ناپديد بود تا در قرن 16 ميلادى اسقفى به نام «فراموينو» يك نسخه آن را به زبان ايتاليائى در كتابخانه «اسكوتز» پنجم بدست آورد و در آستين خود پنهان كرد و در فرصت هاى مناسب آن را بدقت مطالعه كرد و در پرتو آن به اسلام هدايت يافت و در اوائل قرن 18 میلادی نيز نسخه اى از آن به زبان اسپانيائى به دست آمد و پس از آن توسط دكتور «منكهوس» به زبان انگليسى ترجمه شد و به سال 1908 دكتر خليل سعادت آن را به زبان عربى ترجمه كرد و اخيراً دانشمند ارجمند حيدر قلى خان سردار كابلى آنرا به فارسى ترجمه نمود و در كرمانشاه به چاپ رسيد.

«انجیل» در روایات شیعه

از امام صادق (علیه السلام) روايت شده كه انجيل در شب دوازدهم ماه رمضان نازل شده است.

امام رضا (علیه السلام) در آن جلسه بحث و مناظره كه مأمون ترتيب داده بود به «جاثليق» گفت: هيچ مى دانى اين اختلاف كه در انجيل ديده مى شود از كى شروع شده؟ گفت: نمى دانم، فرمود: همان روزى كه انجيل (به دست یهود) ناپديد شد، ملت نصارى نزد علماى خود آمدند و گفتند: حال كه «عيسى» كشته شد و انجيل را هم از دست داديم و شما علماى ما هستيد از انجيل چه داريد؟ «لوقا» و «مرقابوس» گفتند: هيچ واهمه نداشته باشيد كه انجيل در سينه ما است و تمامى «اسفار» آن را به شما خواهيم رساند و شما كليساها را خالى مگذاريد. سپس لوقا و مرقابوس و يوحنّا و متّى دور هم نشستند و اين انجيل را ساختند و در اختيار شما گذاشتند در صورتى كه اين چهار نفر شاگردان شاگردان اول «مسيح» بودند...

نقل است كه در انجيل آمده كه خداوند فرمود: چرا به دين عمل نمى نمائيد و همواره خطا مى كنيد، مگر نمى دانيد كه عذاب من در انتظار شما است؟ حكم به جور و ستم مكنيد كه از جانب من به عذاب شما حكم خواهد شد، به همين پيمانه اى كه به مردم مى دهيد برايتان پيمانه داده شود و طبق همين قضاوت خودتان عليه شما قضاوت خواهد شد.

پانویس

منابع

• سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ «معارف و معاریف»