الغیبة شیخ طوسی (کتاب)

کتابُ الغیبة، کتابی درباره غیبت امام زمان (عج) است. شیخ طوسی در این کتاب با استدلال به قرآن و روایات پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام دیدگاه و اعتقاد شیعه درباره حضرت مهدی(عج) را بیان نموده است و به شبهات و اشکالاتی که درباره غیبت آن حضرت مطرح شده را با دلایل نقلی و عقلی پاسخ داده است.

مؤلف

شیخ ابوجعفر طوسی (385-460 ق)، معروف به (شیخ الطائفه) از فقیهان، محدثان و عالمان بزرگ شیعی در قرن چهارم هجری است. او در طوس به دنیا آمد و در سال 408ق به بغداد مهاجرت کرد. در آن زمان، شیخ مفید( 338-413ق) رهبری فکری شیعه امامی‌مذهب را بر عهده داشت. وجود فضای فرهنگی اصیل و درعین‌حال، نوآوری‌های بسیار در بغداد، موجب جلب توجّه شیخ طوسی به بغداد و مهاجرت وی به آن شهر شد. از اساتید برجسته وی، شیخ مفید، حسین بن عبیداللَّه غضایری و سید مرتضی علم‌الهدی بوده اند. وی صاحب دو کتاب ارزشمند "تهذیب" و "استبصار" از کتب اربعه جوامع حدیثی شیعه می‌ باشد. عظمت او در فقه به حدی بود که تا مدت طولانی فقهای شیعه را تحت تاثیر آراء خود قرار داد، و فقه شیعه از حالات پویایی خود خارج شد.

معرفی اجمالی كتاب

این كتاب از بهترین و مهمترین منابع شیعه در مورد مسئله غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بوده و به علت و انگیزه غیبت امام و حكمت الهی كه موجب غیبت گردیده در این كتاب اشاره شده است.

شیخ طوسی در این اثر گرانسنگ و ارزشمند با شیوه‌های نو و ابتكاری به تمام جوانب غیبت اشاره نموده و با استدلال به قرآن و روایات پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام و حكم عقل به پاسخ‌گوئی شبهات و اشكالات مخالفین پرداخته است.

كتاب حاضر شامل بسیاری از فضائل امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و مؤلف سیره و روش آن حضرت در زمان غیبت و هنگام ظهور را بیان كرده و به بسیاری از علائم ظهور اشاره نموده است. كتاب الغیبه از زمان نگارش تا به حال پیوسته مورد توجه علماء و فقهای شیعه بوده و بزرگان و نویسندگان در تألیفات خود از كتاب الغیبه شیخ، بهره‌های بسیار برده و از آن نقل نموده‌اند.

شیخ بزرگوار این كتاب را در سال 447 هـ.ق، نگاشته و در مورد كتاب می‌گوید: «در این كتاب به نكاتی كه هیچ جای شك و تردید باقی نگذارد و سخنم را طولانی نكند خواهم پرداخت و در صدد پاسخ‌گویی به سؤالات گوناگون در این كتاب هستم».

این كتاب به بسیاری از كتاب‌ها برتری داشته و از بهترین حجت‌ها و محكم‌ترین برهان های عقلی و نقلی بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی و فرجه الشریف و غیبت آن حضرت در زمان حال بهره گرفته و به بحث مهم و مورد نیاز هدف و فواید غیبت پرداخته و به مباحث ظهور، آخرالزمان، علائم ظهور و بحث‌های دیگر نیز به بهترین وجه پرداخته است.

وضعیت نشر

کتاب حاضر در یك جلد به زبان عربی توسط مؤسسه معارف اسلامی قم در سال 1411 هـ.ق به چاپ رسیده است. همچنین این کتاب به همت شیخ محمد رازی به نام «تحفه قدسی» به فارسی ترجمه شده است.

منابع

• حافظ فرزانه/ مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه، سایت اندیشه قم.

متن کتاب الغیبة

• کتاب الغیبة