استرآبادی
درباره ی مرحوم استرآبادی
محمد بن علی بن ابراهيم معروف به ميرزا محمد استر آبادی یکی از اعلام معروف شيعه در اوايل قرن یازدهم است. ميرزا فقيهی محدث و عالمی ثقه و دانشمندی متقی و دين دار بود. او معرف رجال احاديث مسلمانان است. حر عزيز صاحب اَمل معظم له را عالمی فاضل و محققی با دقت و پارسائی پرهيزکار و مورد اطمينان معرفی می سازد. او در فن حديث و علم رجال (چون: نجاشی و سيد بن طاووس) تخصص کامل داشت.
کتاب رجال او در شرح مردان خبر از زمان معصومين تا زمان اساتيد خود اوست (به ذکر معاصرينش نپرداخته). کتاب رجال او از بهترين و جامع ترين کتب اين فن محسوب است. مجلات رجال استر آبادی موسوم به منهج شامل: رجال کبير متوسط و صغير است. از آثار ديگر او شرح آيات الاحکام و حاشيه تهذيب است.
اين سيد محقق و پارسا از شاگردان ابو اسحاق (ابن مفلح فرزند محقق مسيی) است و ميرزا محمد امين استر آبادی اخباری از شاگردان وی در مکه بود. محمد بن حسن بن شهيد ثانی نيز در مکه از او بهره علم و حديث و رجال نموده است. اين محمد بن حسن به سبط الشهيد معروف و از مجتهدين اصولی جهان تشيع است و فقير در ذيل اسباط شهيد به ذکر او می پردازد.
اما محمد امين اخباری متوفای 1036 صاحب «فوايد مدينه» از مبتکرين مکتب علمای اخباری است که به علت غوطه ور بودن در اخبار، عالمی اخباری از آب بيرون آمد و از اين دريچه سرانجام به علمای اخباری شتافت.
جناب ميرزا استرآبادی از اهالی شمال (گرگان) بود اما بيشتر سنوات عمرش پس از خاتمه تحصيل به مکه معظمه سپری شد و تا آخر عمر در آنجا اقامت داشت و سرانجام در شعب ابو طالب به کنار قبر خديجه کبری سلام الله عليها مدفون شد 1028، رحمة الله عليه.
علامه نوری صاحب «مستدرک» می نويسد: ميرزا محمد فرزند سيد علی خود از دودمان ائمه اطهار بوده و «منهج الرجال» او خيلی مورد توجه وحيد بهبهانی قدس سره الشريف قرار گرفت و تحقيقات رجالی خود را بر پايه کتاب ميرزای مذکور استوار نمود.
صاحب روضات در جلد هفتم صفحۀ 367 شرحی مفصل از ميرزا محمد اخباری متوفای اوايل قرن سيزدهم معاصر با سيد محمد مجاهد را نيز متذکر است. اين ميرزا محمد متجاوز از هشتاد جلد کتاب تأليف نموده (و نسبت به علمای اصولی بدبين بوده و در ترويج مکتب اخباری، سعيی بليغ داشته است ولی عمر خود را به پايان نرسانيد).
پيوندها
منبع
پایگاه شعائر