اشکودا

اشکودا \eškodā\، مجتمع بزرگ صنعتی و تولید خودرو در جمهوری چک. در 1859 م / 1275 ق، کارخانۀ کوچکی برای تولید فولاد و ماشین‌آلات در شهر پیلزِن در ناحیۀ بوهم (بوهمیا) برپا شد. در 1869 م، این کارخانه به ‌مالکیت امیل اشکودا (1839-1900 م) درآمد. او مهندس و کارخانه‌داری آلمانی بود که پس‌از پایان تحصیلاتش، سرمهندس همین کارخانه شده بود. با مدیریت وی کارخانه به‌سرعت گسترش یافت و در دهۀ 1880 م، به کارخانۀ پیشرفته‌ای در زمینۀ ذوب فلز و تولید محصولات فلزی تبدیل شد. در پایان سدۀ 19 م، این کارخانه چنان شهرتی داشت که محصولاتش در ساخت نیروگاه آبشار نیاگارا و آب‌بند آبراه سوئز به‌ کار رفت.
اشکودا پیش‌ از جنگ جهانی اول (1914- 1918 م) مجتمع دیگری ساخت که جنگ‌‌افزار و مهمات جنگی تولید می‌کرد. این کارخانه چنان گسترش یافت که در 1917 م، 35 هزار تن را در پیلزن به ‌کار گماشته بود. با ایجاد جمهوری چکسلواکی، کارخانۀ اشکودا که با بروز جنگ، بیشتر به تولید جنگ‌افزار روی آورده بود، با توجه به اوضاع و احوال اقتصادی اروپا دوباره به‌ تولید انواع محصولات پرداخت. در جنگ جهانی دوم (1939- 1945 م)، پس ‌از اشغال چکسلواکی به‌وسیلۀ نیروهای آلمانی، کارخانۀ اشکودا مجبور به ‌تولید جنگ‌افزار برای ارتش آلمان شد. این کارخانه که بر اثر حمله‌ها و بمبارانهای نیروی متفقین ویران شده بود، پس‌ از پایان جنگ، به مؤسسه‌ای ملّی تبدیل شد. کارخانۀ اشکودا در دهه‌های 1940 و 1950 م خودرو تولید می‌کرد، اما از نظر فناوری از کارخانه‌های غربیِ تولید خودرو عقب بود. در اواخر دهۀ 1960 م تولید آن پیشرفته، و خودروهایش به‌ویژه در اروپای شرقی با استقبال روبه‌رو شد. پیشرفت کارخانه در دو دهۀ بعد، تا جایی ادامه یافت که مدل خودروِ 1987 م کارخانه، با مدلهای غربی رقابت می‌کرد. پس‌ از تحولات سیاسی 1989 م، شرایط اقتصاد بازار دولت جمهوری چکسلواکی و مدیریت کارخانه را واداشت تا شریک خارجی نیرومندی بیابند. به‌این‌ترتیب در 1991 م به‌ همکاری با کارخانۀ آلمانی فولکس واگن پرداختند. در نتیجۀ این همکاری، چند خودرو که محصول مشترک این دو کارخانه بود، به بازار آمد.
در 1995 م، به مناسبت یک‌صدمین سالگرد برپایی کارخانۀ اشکودا، موزۀ خودروهای اشکودا افتتاح شد. اشکودا در کنار کارخانه‌های خود، مراکز آموزشی و پژوهشی ایجاد کرده که هدف آنها در وهلۀ نخست، آموزش و بازآموزی نیروهای فنی ـ صنعتی همـان کارخانه است. اشکودا هنوز هم سنت پیشین خود را در زمینۀ تولید خودروِ محکم و نسبتاً ارزان حفظ کرده است.

مآخذ

Britannica, 2010; Columbia, 6th edition; Encarta, 2005; Prague. net, www. prague. net / blog / article / 291 / skoda-auto )acc. Feb. 2009); Škoda Auto, www. new. skoda-auto. com / en (acc. Feb. 2009); Sovinter, www. sovinter. ru / en / cars / forsale / hist-scoda-1 (acc. Feb. 2009); Speedy Look Encyclopedia, www. speedylook. com / emil-%c5 %a0koda. html (acc. Feb. 2009).