ارگو
اِرْگو [ergo] (با نام علمی کلاویکِپْس پورپورِئا)، قارچی از ردۀ آسکومیسِتها که عامل بیماری زنگ چاودار، یا بیماری ارگو است. این‌قارچ در گلهای شماری از گیاهان وحشی خانوادۀ غلات، مخصوصاً چاودار به حالت انگلی زندگی و رشد می‌کند. ارگو در دوران گل دادن چاودار به آن حمله می‌کند و تمامی تخمدان گیاه را فرا می‌گیرد و به تدریج رشد می‌کند؛ پس از تکامل، به صورت جسم دراز استوانه‌ای و خمیده‌ای به طول یک تا 4 سانتی‌متر و قطر چند میلی‌متر درمی‌آید. قسمت خارجی آن ارغوانی تیرۀ مایل به سیاه، و قسمت داخلی به رنگ سفید با طعمی گس و تهوع‌آور است. در این جسم که ارگو نامیده می‌شود، قارچ در طول زمستان بدون آنکه رشد کند، باقی می‌ماند و در بهار سال بعد جوانه زده، رشته‌های ضخیمی از آن بیرون می‌آید. در انتهای این رشته‌ها شمار زیادی دانه‌های کروی قرمزرنگ گوشتی قرار گرفته است. در حفره‌های اطراف این دانه‌ها، اسپورها قادرند گلهای جدید را آلوده، و مجدداً چرخۀ تولیدمثل قارچ را برای سال بعد کامل کنند.
وجود قارچ ارگو در ایران برای نخستین‌بار در 1337ش روی گیاه لولیم در بستان‌آباد تبریز و نیز سراب گزارش شد.
این قارچ بسیار سمی، و عامل اصلی نوعی بیماری قارچی، مشترک بین انسان و دام است که در اثر خوردن دانه یا نان چاودار آلوده ظاهر می‌شود. در قرون گذشته، آردهای آلوده به ارگو ممکن بود به بروز همه‌گیریهای شدیدی منجر شود. آلکالوئیدهای ارگوتامین، ارگومِترین، ارگوزین، ارگوکورْنین، ارگوکریسْتین و ارگوبازین نیز از ارگوت به دست می‌آیند.
مسمومیت با ارگو
خوردن دانه یا نان چاودار آلوده به ارگو ممکن است سبب مسمومیت حاد یا مزمن شود. علامتهای اصلی این بیماری سردرد، تهوع، استفراغ، گرفتگی ماهیچه‌ها و تشنج است. همچنین، نبضهای محیطی ضعیف می‌شوند و حسِ بخشهای انتهایی اندامها از بین می‌رود. ممکن است بر اثر انقباض رگها، بافتها دچار فساد و مرگ (قانقاریا یا گانگرِن خشک) شوند.