ارشق

اَرْشَق [aršaq]، یکی از بخشهای شهرستان مشکین‌شهر (استان اردبیل). این نام در متون مختلف، به صورتهای ارجاق، اَرْشَک،‌ارجاک و ارجق نیز آمده‌است.ارشق دارای 3/ 871،1 کمـ 2 مساحت، و از شمال به مرز جمهوری آذربایجان محدود است و جمعاً 234 آبادی را در خود جای داده است. مرکز این بخش، آبادی رضی است که 990،32 نفر جمعیت دارد. آب و هوای ارشق به واسطۀ کوهستانی بودن معتدل، و مراتع آن از مراتع مهم منطقه است. فعالیت اصلی آبادیها زراعت و دامداری است. پرورش طیور و زنبور عسل نیز در برخی از آبادیها رایج است. حمدالله مستوفی در سدۀ 8ق/ 14م از باغستانهای نیکو و فراوان آن یاد کرده است.
ارشق یکی از پایگاههای مقاومت بابک خرم‌دین در برابر سپاهیان معتصم عباسی بود. در 220ق قلعۀ ارشق که میان اردبیل و برزند واقع بود، توسط افشین ضبط و مرمت شد و به دور آن خندقی حفر گردید، سپس افشین یکی از سرهنگان خود را با دسته‌ای از سپاهیان در این دژ مستقر ساخت تا ضمن مراقبت از کاروانیان، پیروان بابک را نیز زیرنظر داشته باشد. سپاه بابک در این محل از افشین شکست خورد و او به همراه عده‌ای از سوارانش به مغان گریخت.*

مآخذ

ابن اثیر، الکامل؛ ابن اعثم کوفی، احمد، الفتـوح، بـه کوشش علی شیری، بیروت، 1411ق/ 1991م؛ ابوعلی مسکویه، احمد، تجارب الامم، بـه کوشش دخویه، لیدن، 1871م؛ آمارنامۀ استان آذربایجان شرقی (1370ش)، مرکز آمار ایران، تهران، 1372ش؛ حمدالله مستوفی، نزهة القلوب، به کوشش گ. لسترنج، لیدن، 1331ق/ 1913م؛ صدیقی، غلامحسین، جنبشهای دینی ایران، تهران، 1372ش؛ طبری، تاریخ؛ فرهنگ آبادیهای کشور (1365ش)، شهرستان مشکین‌شهر، مرکز آمار ایران، تهران، 1368ش؛ فرهنگ آبادیهای کشور، سرشماری عمومی کشاورزی (1367ش)، استان آذربایجان شرقی، مرکز آمار ایران، تهران، 1369ش؛ فرهنگ جغرافیایی ایران ( آبادیها)، استان سوم و چهارم، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، تهران، 1330ش؛ مشکور، محمدجواد، جغرافیای تاریخی ایران باستان، تهران، 1371ش.