آسونسیون
آسونسیون \āsūnsiyon\، پایتخت و بزرگ‌ترین شهر پاراگوئه.
آسونسیون 6/ 1 جمعیت پاراگوئه را در خود جای داده، و مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این کشور به شمار می‌رود. این شهر بـا 53 متر ارتفـاع از سطح دریـا، بر کرانـۀ شرقی رود پاراگوئه، نزدیک پیوستگاه این رود و رود پیلکُمایو، قرار دارد، و به‌عنوان یک بندر رودخانه‌ایِ مهم، دسترسی کشورِ محصور در خشکیِ پاراگوئه را به اقیانوس اطلس فراهم می‌کند.
آسونسیون در 15 اوت 1537 به‌دست سربازانی اسپانیایی که از پادگان خود در بوئِنوس‌آیرِس کنونی به سوی شمال راه می‌پیمودند، بنیاد نهاده شد. چون روز 15 اوت نزد مسیحیان، روز عید عروج حضرت مریم (در اسپانیایی: آسونسیون) است، این شهر آسونسیون نامیده شد.
با حملۀ بومیان سرخ‌پوست پامپا به بوئنوس‌آیرس در 1541 م، ساکنان آن شهر به آسونسیون گریختند. پیش از آنکه بوئنوس‌آیرس بازسازی شود، آسونسیون نزدیک به نیم قرن مقر فرماندهی مستعمراتی اسپانیا در شرق آمریکای جنوبی بود. در 1588 م، یسوعیان (ژِزوئیتها) به‌منظور گرواندن سرخ‌پوستان گوارانی به دین خود، آبادیهایی بر کرانۀ رود پارانا برای سکونت مبلغان دینی برپا کردند. اسپانیاییها با آموزش اسب‌سواری و کشت قهوه به بومیان، از سوی آنان پذیرفته شدند. در نتیجۀ آمیزش این بومیان و اسپانیاییها، بخش بزرگی از جمعیت کنونی کشور پاراگوئه دورگه‌اند.
آسونسیون پس از آنکـه در 1617 م رسماً از بوئنوس‌آیرس جدا شد، قدرت و اهمیت خود را از دست داد. در 1767 م یسوعیان این شهر به‌سبب قطع رابطۀ آسونسیون با اسپانیا و نیز جنبشهای ملی‌گرایانه و جدایی‌خواهانه‌ای که در پاراگوئه آغاز شده بود، از آنجا اخراج شدند و در 15 مۀ 1811، استقلال پاراگوئه از اسپانیا و آرژانتین در آسونسیون اعلام شد. موقعیت راهبردی آسونسیون در بالادست شبکۀ رودخانه‌ایِ بزرگِ پارانا ـ پاراگوئه ـ اوروگوئه، که کشورهای آرژانتین، برزیل و اوروگوئه را به هم می‌پیوندد، سبب شد که در جریان جنگ میان این 3 کشور با پاراگوئه، موسوم به جنگ اتحاد سه‌گانه یا جنگ پاراگوئه (ه م؛ 1864-1870 م)، این شهر در 1868 م به اشغال برزیل درآید و تا 1876م در دست نیروهای برزیلی بماند.
آسونسیون از دهۀ 1960 م ویژگیهای یک مادرشهر را یافت و با جذب مهاجران از مناطق روستایی کشور، روند افزایش جمعیت آن، که تاکنون نیز ادامه یافته است، آغاز شد. امروزه آسونسیون به‌عنوان پرجمعیت‌ترین منطقۀ پاراگوئه، و مرکز اصلی صادرات و واردات و توزیع کالاها در این کشور به شمار می‌رود. پنبه، نیشکر، ذرت، توتون، میوه و محصولات دامیِ نواحی کشاورزی غنی پاراگوئه، در آسونسیون و نواحی پیرامون آن فراوری می‌شوند. تولیدات صنعتی این شهر عبارت است از: منسوجات، روغن‌نباتی، کفش، آرد، دخانیات و قایقهای کوچک رودخانه‌پیما.
بیشتر صادرات پاراگوئه، دربر‌گیرندۀ پنبه، سویا و دیگر دانه‌های روغنی، چوب و فراورده‌های گوشتی، از آسونسیون به کشورهایی چون برزیل، آرژانتین، ایالات متحدۀ آمریکا و هلند صادر می‌شود. کشتیهای بخار رودخانه‌پیما، که بیشتر آنها در تملک خارجیان‌اند، وسیلۀ اصلی حمل و نقل کالا به این شهرند. آسونسیون از طریق بزرگراه و پلی که بر رود پاراگوئه ساخته شده است، به بوئنوس‌آیرس می‌پیوندد. این شهر یک فرودگاه بین‌المللی نیز دارد.
آسونسیون دارای پارکهای بزرگ و زیبایی است. به‌سبب نوسازیهای آغاز سدۀ 19 م، ساختمانهای کم‌شماری به سبک مستعمراتی از دوران اسپانیاییها در این شهر برجا مانده، که بیشتر در کنار رودخانه واقع‌اند؛ اما در مرکز شهر، بیشتر ساختمانها بلند و مدرن‌اند. میدان قهرمانانْ قلب شهر آسونسیون است و مهم‌ترین ساختمانهای شهر گرداگرد آن قرار دارند. کلیسای جامع، کاخ ریاست جمهوری و آرامگاه و بنای یادبود قهرمانان ملی، که همگی در سدۀ 19 م ساخته شده‌اند، و نیز هتل گوارانی، که اُسکار نیمایِر ــ معمار سرشناس برزیلـی ــ آن را طراحی کرده است، ازجمله ساختمانهای برجستۀ این شهرند. چندین نهاد آموزش عالی، ازجمله دانشگاه ملی آسونسیون (1890 م) و دانشگاه کاتولیکی آسونسیون (1960 م) در این شهر قرار دارند.
جمع (برآورد 2012 م) با حومه: 000‘858‘1 تن.
مآخذ
Americana, 2006; Britannica, 2010; Encarta, 2008.