آسیزی

آسیزی \āssīzī\، شهری در استان پِروجا در منطقۀ اومبریا، در مرکز ایتالیا. این شهر بر بلندیهای سوبازیو، در بالادست درۀ رودهای توپینو و کیاشو، در 19کیلومتری شرق پروجا واقع شده، و به‌سبب آنکه زادگاه قدیس فرانسیس ــ در ایتالیایی: فرانچِسکو (ح 1182-1226 م)، بنیـادگذار فرقـۀ فرانسیسیان ــ است، شهرت دارد. شهر آسیزی خیابانهای باریک و پیچ‌درپیچی دارد و دیوارهای قرون وسطایی، آن را دربر گرفته‎اند. 
آسیزی در نتیجۀ توسعۀ شهر اومبریایی، اِتروسکی و رومیِ آسّیسیوم پدید آمد. پرستشگاه مینِروا (که امروزه تبدیل به کلیسا شده است) برجسته‌ترین بنای بازمانده از آسیسیوم است. آسیزی که در اوایل قرون وسطى، هم‎زمان با تسلط دوکهای اِسپولِتو، درگیر جنگهای داخلی با پروجا بود، در سدۀ 12 م به‌صورت شهری مستقل درآمد و سرانجام در سدۀ 16 م جزئی از ایالتهای پاپی شد. این شهر در 1860 م بخشی از پادشاهی ایتالیا گردید. 

جالب‌ترین بنای تاریخی آسیزی کلیسای سن‌فرانچِسکو ست که ساختمان آن در 1228 م آغاز، و در 1253 م تکمیل شد. این کلیسای دوطبقه نمونۀ زیبایی از معماری به‌سبک رُمانِسک است و نقاشیهای قدیمی ارزشمندی دارد. سردابه‌ای در کلیسای «پایینی» قرار دارد که در 1818 م، پس از گشودن گور قدیس فرانسیس، به این ‌کلیسا افزوده شد. دو کلیسای «بالایی» و «پایینی» با دیوارنگاره‎های متعددی تزیین شده‌اند. مهم‌ترین آنها را، که صحنه‎هایی از زندگی قدیس فرانسیس را نشان می‎دهند، جوتّو نقاشی کرده است و بقیه اثر جُوانّی چیمابوئه، پیِترو لورِنتسِتّی و سیمونه مارتینی‎اند. در پی وقوع دو زمین‌لرزه در سپتامبر 1997 در منطقۀ اومبریا، بخشهایی از این کلیسا ویران شد.
آسیـزی همچنین زادگـاه قدیسه کلارا ــ در ایتالیایی: سانتا کیارا، بنیاد‌گذار فرقۀ «کلاراهای تنگ‌دست» ــ است که مقبرۀ او در کلیسای سانتا کیارا (1257-1265 م) در این شهر قرار دارد. راهبه‌های این فرقه پس از 1212 م در صومعه‌ای در سن‌دامیانو زندگی می‌کنند. اِرِمو دِلّه کارچِری یا «زندان گوشۀ عزلت» (هدیۀ راهبان بِنِدیکتی به قدیس فرانسیس) و نیز کلیسای سانتا ماریا دِلْیی آنجِلی (1569 م)، که کلیسای کوچک پورتسیونکولا (خاستگاه فرقۀ فرانسیسیان)، به‌سبک رمانسک، را نیز در خود جای داده است، در نزدیکی کلیسای سانتا کیارا واقع‎اند. دیگر بنای تاریخی آسیزی کلیسای جامع قدیس روفینو (1140 م) است. 
آسیزی دارای صنایع سبک است. این شهر که مرکزی توریستی و مذهبی به‌شمار می‌آید، درآمد چشمگیری از زائران و جهانگردان دارد.
جمع‍‎ (برآورد 2012 م): ح 000‘28 تن. 

مآخذ

Americana, 2006; Britannica, 1986, 2010; Encarta, 2009; The World Gazetteer , www. world-gazetteer.com (acc. Jan. 2012).